ΜΟΝΗ ΛΑΖΑΡΙΣΤΩΝ – ΣΚΗΝΗ ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΚΑΡΑΝΤΙΝΟΣ
«Έγκλημα και τιμωρία» του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι- ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ
Πρωτότυπη Θεατρική Μεταφορά: Θανάσης Τριαρίδης
Σκηνοθεσία: Νικαίτη Κοντούρη
Πρεμιέρα: 3/ 10/2025
«Έγκλημα και τιμωρία», η παράσταση που συγκίνησε κοινό και κριτικούς, βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι, σε πρωτότυπη θεατρική μεταφορά Θανάση Τριαρίδη και σε σκηνοθεσία της Νικαίτης Κοντούρη, επιστρέφει για δεύτερη χρονιά στη Σκηνή Σωκράτης Καραντινός της Μονής Λαζαριστών.
Μια σύγχρονη θεατρική μεταφορά ενός από τα σημαντικότερα μυθιστορήματα όλων των εποχών, σε μια μοναδική «συνάντηση» των χαρακτήρων του εμβληματικού έργου του μεγάλου Ρώσου συγγραφέα με τον όλεθρο του Ολοκαυτώματος, μέσα από τη ματιά και το ιδεολογικό σύμπαν του Θανάση Τριαρίδη.
Δημοσιευμένο από τον Φιόντορ Ντοστογιέφσκι στα 1866, το «Έγκλημα και Τιμωρία» θεωρείται το κορυφαίο μυθιστόρημα του παγκόσμιου πολιτισμού – το σημείο μηδ;ν της ανθρώπινης πνευματικότητας, το οριακότερο κείμενο όλης της δυτικής λογοτεχνίας. Στον Ρασκόλνικωφ συναντιούνται ο Χριστός με τον Διάβολο, ο Άμλετ με τον Υπεράνθρωπο, ο Δον Ζουάν με τον Γκρέγκορ Σάμσα. Στην Σόνια περιέχεται όλη η χαμένη ανθρωπότητα που σφαγιάστηκε χωρίς ελπίδα, που κλείστηκε μέσα σε θαλάμους αερίων, που έγινε καπνός σε καμινάδες κρεματορίων – κι όμως, και πέρα από κάθε λογική προσδοκία, γυρεύει να δικαιωθεί όχι δια της εκδίκησης αλλά δια της αγάπης.
Στην θεατρική μεταφορά του Θανάση Τριαρίδη η δράση συναιρείται σε οχτώ πρόσωπα – ενώ στην σκηνή βρίσκεται και ο ίδιος ο Ντοστογιέφσκι ως ένας ααπό τους πρωταγωνιστές του εφιαλτικού σύμπαντος. Μέσα στο έργο ανακαλείται προφανώς ο Άμλετ (ως συνδεόμενο όριο με τον Ρασκόλνικωφ), η Κόλαση του Δάντη, ο Νίτσε, ο Φρόιντ και ο Κάφκα (που ορίζουν την εποχή του Χάους – συνεπώς και καθε σύγχρονη ανάγνωση του κόσμου πριν από αυτήν). Ενώ στον τρόπο που η Πουλχερία γίνεται δραματουργικά το πρόσωπο-κλειδί του έργου προφανώς αντανακλάται ο αυτοθυσιαστικός ενσυναισθητικός κόσμος του Αντρέι Ταρκόφσκι.
Τέλος, στα όνειρα του Ρασκόλνικωφ και της Σόνιας γίνεται η σύνδεση που χαρακτηρίζει όλη την δραματουργία του Τριαρίδη: Οι Θάλαμοι Αερίων του Άουσβιτς εισβάλλουν κυρίαρχοι, ως διαρκής εφιάλτης του μέλλοντος. Σύμφωνα με την πάγια θέση του Τριαρίδη μετά το Άουσβιτς, δεν μπορεί υπάρξουν οι μεγάλες καταστατικές αφηγήσεις της ανθρωπότητας δίχως να το συμπεριλάβουν στο πλέγμα τους – χωρίς να προσπαθήσουν να το δούνε και να το μετρήσουν, γύρω και μέσα τους.